Charakterystyka więźby dachowej

Więźba dachowa odgrywa bardzo ważną rolę w konstrukcji całego budynku, gdyż odpowiada za podtrzymywanie pokrycia dachowego, jego wytrzymałość, odporność na obciążenie oraz oddziaływanie czynników atmosferycznych, jak: grad, śnieg, deszcz czy silny wiatr. Jest to konstrukcja ciesielska wykonana z drewnianych elementów, która przenosi ciężar z pokrycia dachowego, na ściany budynku. Czym charakteryzuje się budowa więźby dachowej oraz jakie rodzaje konstrukcji wyróżniamy?

Główne elementy więźby dachowej

Elementy składowe więźby dachowej zależą od rodzaju zastosowanej konstrukcji. Podstawowym elementem więźby dachowej są murłaty – poziome belki przymocowane do ścian za pomocą stalowych kotew oraz krokwie, czyli pochyłe belki opierające się na murłatach, kalenicach, płatwiach pośrednich i jętkach. Kalenica to górna krawędź dachu, gdzie łączą się połacie dachowe. Poziome belki, które stanowią podporę dla krokwi i opierają się na słupach nazywane są płatwiami. Słupy poprzez swoją pionową budowę przenoszą część ciężaru z płatwi na strop. Często wzmacnia się je i dodatkowo usztywnia mieczami, czyli skośnymi belkami. Do łączenia przeciwległych par krokwi, a co za tym idzie – stabilizacji i poprawy nośności całej konstrukcji, służą w zależności od typu więźby dachowej, jętki lub kleszcze. W przypadku stromych dachów narażonych na obciążenie wiatrem stosuje się również wiatrownice, czyli deski mocowane ukośnie do krokwi.

Rodzaje konstrukcji

Typ więźby dachowej zależy głównie od rozpiętości dachu, czyli odległości jednej ściany do drugiej. W zależności od wielkości budynków, ich lokalizacji oraz narażenia na obciążenie stosuje się więźby krokwiowe, krokwiowo-jętkowe oraz płatwiowo-kleszczowe. Przed wyborem odpowiedniej konstrukcji należy przeprowadzić szczegółowe obliczenia wytrzymałościowe, wymierzyć kąt nachylenia połaci oraz zaplanować wymiary i rozmieszczenie okien dachowych.
Więźba krokwiowa to jeden z najprostszych rodzajów konstrukcji, który sprawdza się w dachach o niewielkiej rozpiętości (mniejszej niż 7 m) i nachyleniu połaci 30-50°. Krokwie opierają się jedynie na dwóch punktach: murłatach, które ułożone są na stropie lub ścianach kolankowych oraz kalenicy. Więźba krokwiowo-jętkowa przeznaczona jest do konstrukcji dachowych o rozpiętości 7-11 m i kącie nachylenia 35-60°. Składa się z krokwi oraz jętek - poprzecznych belek zamontowanych w połowie ich długości. Dzięki takiej konstrukcji więźba jest dodatkowo wzmocniona oraz odporna na naprężenia rozciągające. Więźba płatwiowo–kleszczowa to rozwiązanie dla dachów o rozpiętości ponad 11 m i nachyleniu 6-70°. W tego typu więźbach dachowych krokwie opierają się na płatwiach – belkach wspartych na słupach, które przenoszą część ciężaru z dachu na strop oraz murłatach w ścianach zewnętrznych. Przeciwległe płatwie dodatkowo spajane są kleszczami, które poprawiają nośność i zapewniają stabilność konstrukcji. Poprawnie skonstruowana więźba dachowa to gwarancja stabilności i wytrzymałości połaci dachowej, dlatego warto powierzyć to zadanie wykwalifikowanym firmom budowlanym, które specjalizują się w wykonywaniu tego typu prac ciesielskich.